Glukometr – urządzenie bez którego nie wychodzisz z domu

Glukometr to najpopularniejsze urządzenie do badania poziomu cukru. Niemalże każdy pacjent z cukrzycą odwiedzający gabinet lekarski, niezależnie od typu cukrzycy na który choruje, musiał choć kilka razy mieć do czynienia z glukometrem. Urządzenie do pomiaru cukru we krwi jest nieodzowne w kontrolowaniu tej choroby. Jak używać glukometru?

Glukometr – jak go używać?

Niestety, wielu pacjentów, mimo zaawansowania choroby, nie wie, jak go używać, co może wpłynąć na wiarygodność wyników podawanych przez urządzenie. Ogólną zasadą działania glukometru jest ocena ładunku elektrycznego powstałego w wyniku reakcji glukozy w badanej próbce krwi i substancji chemicznej zawartej na pasku testowym urządzenia.

Na całym świecie chorych na cukrzycę przybywa z każdym rokiem. Według WHO jest to jedna z najprędzej rozprzestrzeniających się chorób. Zachodzi więc konieczność edukowania zarówno pacjentów, jak i lekarzy oraz pielęgniarek, byśmy wszyscy mogli przeciwdziałać negatywnym i długofalowym konsekwencjom cukrzycy. Jak używać glukometru, by zminimalizować wpływ czynników zakłócających podawane przez niego wyniki?

Przeczytaj instrukcję obsługi swojego glukometru

Przed użyciem glukometru należy dokładnie zapoznać się z jego instrukcją obsługi. Choć większość urządzeń ma podobną zasadę działania, to niewielkie niuanse mogą wpłynąć na dokładność pomiaru. Glukometry mogą na przykład różnić się sposobem pobrania krwi do badania.  Część z nich pozwala na wykonanie badania pomocą pośredniego materiału, np. paska testowego. Niektóre glukometry np. CERA-CHEK™ wyposażone są w paski hybrydowe. Ich specyficzny kształt sprawia, że są wyjątkowo łatwe w użytkowaniu. Zaletę tę docenią zarówno starsi jak i młodsi.

Oczyść miejsce nakłucia glukometrem

Trzeba dokładnie oczyścić miejsce nakłucia. Należy umyć ręce ciepłą wodą z mydłem i osuszyć je ręcznikiem papierowym…

Dodatkowo podczas mycia rąk warto rozmasować palec, który zamierzamy nakłuć, aby pobudzić w nim krążenie krwi.

Właściwe badanie glukometrem – jak je wykonać?

Teraz można przystąpić do właściwego badania. Niektóre modele glukometrów wymagają przeprowadzenia tzw. kodowania pasków przed wykonaniem pomiaru z użyciem paska z nowego opakowania. W nowoczesnych glukometrach nie ma już takiej konieczności. Chory nie musi zatem zapamiętywać kodu lub nie musi się obawiać się, że zgubi np. kartkę z zapisanym kodem. Następnie, za pomocą nakłuwacza  nakłuwa się  boczną część palca. Nie powinno się nakłuwać górnej części opuszki, bo jest to najbardziej unerwiona części i mogłoby dojść do jej uszkodzenia. Nakłucie wykonuje się w bocznej części opuszki.

Przenieś krew na pasek

Nakłucie należy wykonać na tyle głęboko, aby uzyskać odpowiednią kroplę krwi. Nie należy uciskać palca, by usprawnić wypłynięcie krwi na opuszek palca. W zależności od rodzaju urządzenia należy albo przenieść kroplę krwi bezpośrednio na pasek włożony do glukometru, albo wpierw na pasek, który dopiero potem zostanie wsadzony do urządzenia. W najnowszych glukometrach kroplę krwi podaje się na pasek uprzednio umieszczony w glukometrze. Warto pamiętać, że kropla nie może być zbyt mała. Musi wypełnić całe okienko kontrolne, gdyż w przeciwnym razie wynik może być zaburzony.

Odczytaj wynik z glukometru

Ostatnim etapem dokonywania pomiaru stężenia glukozy we krwi za pomocą glukometru jest odczytanie wyniku. Powinien się on pojawić na wyświetlaczu w ciągu kilku sekund. Prawidłowe wartości mieszczą się w przedziale 70-99 mg/dl (inaczej: 3,9-66 mmol/l). Stężenie glukozy powinno być dokonywane na czczo.  Należy jednak mieć na uwadze to, że błąd przy pomiarze może wynosić 10-15% wyświetlanej wartości. Oczywiście zależy to od modelu glukometru. Zatem wyniki bliskie 70 i 99 mg/dl należy uznać za niepewne i skierować pacjenta na dalszą diagnozę lub powtórzyć badanie glukometrem. Warto zapisywać wyniki w dzienniczku. Urządzenie do pomiaru cukru np. CERA-CHEK™ może zapamiętać aż 1000 ostatnich pomiarów wraz z datą i godziną. Warto tu zaznaczyć, że pomiarów powinno dokonywać się tym samym aparatem.

Uwaga: wyników uzyskanych na glukometrze nie można uznawać za wiążące pod względem diagnozowania cukrzycy – urządzenia do pomiaru cukru ma przede wszystkim służyć jako narzędzie samokontroli pacjentów.

Źródło:

euro.who.int/en/health-topics/noncommunicable-diseases/diabetes/data-and-statistics [dostęp dn. 2.02.2018 r.]

Doyle G. R., and McCutcheon J. A.: Clinical Procedures for Safer Patient Care. 2016.

Artykuł został opracowany we współpracy z firmą Hand-Prod Sp. z o.o.

Drukuj