Neuropatia cukrzycowa – profilaktyka

Neuropatia jest niebezpiecznym i stosunkowo późnym powikłaniem cukrzycy.

Jej przyczyną jest długotrwałe, zbyt duże stężenie glukozy we krwi, w wyniku którego końcowe produkty glikacji powodują zmiany w nerwach. Ponieważ proces ten dotyka wielu nerwów, najczęściej przybiera postać polineuropatii. W przebiegu choroby dochodzi do zaniku osłonek nerwów oraz patologicznych zmian we włóknach nerwowych. Wiele z nich jest nieodwracalnych, dlatego bardzo ważna jest profilaktyka. Jak zapobiegać neuropatii?

Profilaktyka neuropatii cukrzycowej

Przed rozwojem powikłań cukrzycowych najlepiej chroni ścisła kontrola glikemii i przestrzeganie wszystkich zaleceń lekarza. W badaniu The Diabetes Control and Complications Trial/Epidemiology of Diabetes Interventions and Complications Study at 30 Years wskazano, że prawidłowa kontrola glikemii może przyczynić się do 60-procentowej redukcji ryzyka rozwoju neuropatii. Podobnego zdania jest Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, wskazujące, że niezwykle istotne jest utrzymywanie zarówno prawidłowej glikemii na czczo i po posiłku, jak i ogólnego poziomu glikemii, której wskaźnikiem jest hemoglobina glikowana (HbA1C).

Przestrzegając zaleceń lekarza oraz dietetyka i pamiętając o regularnych pomiarach poziomu glikemii, pacjent ma duże szanse na uniknięcie negatywnych konsekwencji cukrzycy. Aby zyskać pewność wyników, polecamy wybór profesjonalnego glukometru. Takie urządzenie ułatwia długoterminową analizę pomiarów, tworzenie statystyk w programie komputerowym czy też automatycznie wysyłającego ostrzeżenie o ketonach. Przykładowym glukometrem jest CERA_CHEK polecany ze względu na precyzję i dokładność wyników.

Aktywność fizyczna i prawidłowa dieta – czy zapobiegają neuropatii?

Prewencja neuropatii cukrzycowej polega przede wszystkim na wdrożeniu tzw. zasad zdrowego stylu życia. Utrzymywanie prawidłowej glikemii jest równie ważne, co aktywność fizyczna oraz zdrowa dieta. Należy zadbać o to, by w posiłkach nie zabrakło warzyw oraz owoców. Ze względu na możliwy wysoki indeks glikemiczny owoców, należy je spożywać w rozsądnych ilościach, zwracając uwagę na ich IG oraz precyzyjnie przeliczać wymienniki węglowodanowe. Pamiętasz, jakie owoce są bezpieczne dla cukrzyka?

W utrzymywaniu prawidłowej masy ciała oraz wartości glikemii może przysłużyć się dieta keto, dieta wegetariańska lub zwykła dieta, odpowiednio skomponowana pod względem zawartości składników odżywczych, witamin i minerałów. Przed wprowadzeniem zmian w diecie warto skonsultować się z dietetykiem.

Jednym z najważniejszych elementów profilaktyki przed chorobami, w tym przed neuropatią, jest umiarkowana aktywność fizyczna obejmująca dowolną dyscyplinę. Jazda na rowerze, bieganie, pływanie, siłownia, fitness, gry zespołowe, a nawet zwyczajne, dłuższe spacery korzystnie wpłyną na stan organizmu, ograniczając rozwój negatywnych zmian.

Jak zapobiec rozwojowi neuropatii?

U wielu diabetyków z biegiem czasu dochodzi do rozwoju neuropatii. Na wczesnym etapie zmiany dają się kontrolować, a choroba nie musi postępować – warunkiem jest wyrównanie glikemii. W neuropatii ważne jest leczenie objawowe, polegające na usunięciu lub zmniejszeniu występujących objawów, ze szczególnym zwróceniem uwagi na leczenie przeciwbólowe. W około 30-40% przypadków rozwija się bólowa neuropatia cukrzycowa, utrudniająca podstawowe leczenie ze względu na cierpienie pacjenta. Konieczne jest wdrożenie skutecznego leczenia przeciwbólowego, a następnie planu ograniczenia postępowania choroby.

Źródła:

1. The Diabetes Control and Complications Trial/Epidemiology of Diabetes Interventions and Complications Study at 30 Years: Overview, Diabetes Care. 2014 Jan; 37(1): 9–16., Published online 2013 Dec 11. doi: 10.2337/dc13-2112
2. Dr hab. n. med. Beata Łabuz-Roszak, O neuropatii cukrzycowej. Część 1: co to za choroba i jak jej zapobiegać?, portal internetowy mp.pl diabetologia
3. dr n. med. Przemysław Witek, dr n. med. Barbara Katra, Neuropatia cukrzycowa, portal internetowy mp.pl dla pacjentów
4.  Jaźwa P., Kwolek A., Misior A., Rehabilitacja jako składowa leczenia i prewencji neuropatii cukrzycowej, „Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2005; 2: 188–192.
5. Sebastian Szczyrba, Grzegorz Kozera, Leszek Bieniaszewski, Walenty M. Nyka, Neuropatia cukrzycowa – patogeneza, rozpoznawanie, zapobieganie, leczenie, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2010, tom 4, nr 5, 339–355