Redakcja
Leki, choć mają za zadanie leczyć, niestety bywają obciążone różnego rodzaju skutkami ubocznymi i działaniami niepożądanymi, zwłaszcza jeżeli pacjent przyjmuje ich wiele naraz. Niektóre medykamenty mimo działań niepożądanych są wybierane ze względu na to, że korzyści z ich zażywania przewyższają ewentualne skutki uboczne. Należą do nich m.in. leki cytotoksyczne podawane w leczeniu nowotworów. Istnieją też substancje, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju cukrzycy, a podczas ich stosowania należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarskich.
Statyny – chronią przed zawałem serca, ale zwiększają ryzyko cukrzycy
Statyny to leki, które stosuje się w leczeniu hipercholesterolemii, a ich podawanie zdecydowanie zmniejsza ryzyko rozwoju chorób na tle miażdżycowym, zwłaszcza choroby niedokrwiennej serca. Leki te są bardzo potrzebne i szeroko wykorzystywane, ale mają swoją ciemniejszą stronę – mogą wpływać na ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2, które jest tym większe, im większe są dawki leku. Atorwastatyny, rosuwastatyny oraz simwastatyny zmniejszają wrażliwość tkanek na insulinę i upośledzają funkcję wydzielniczą komórek beta trzustki. Wysokie dawki simwastatyny mają istotny wpływ na rozwój cukrzycy, a im więcej dodatkowych czynników ryzyka (wysokie BMI, leki zaburzające gospodarkę węglowodanową, cukrzyca w rodzinie, spożycie alkoholu), tym ryzyko jest większe.
Diuretyki tiazydowe – leki moczopędne
Diuretyki są szeroką grupą leków stosowanych w celu zwiększenia wydalania moczu, zwłaszcza w sytuacji nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, przewlekłej niewydolności nerek itd. Diuretyki tiazydowe (tiazydy) są względnie przeciwwskazane w cukrzycy oraz w stanach przedcukrzycowych i zespole metabolicznym. Powinno się ich unikać u osób obciążonych możliwością wystąpienia cukrzycy, gdyż zmniejszają wrażliwość tkanek na insulinę.
Cukrzyca posteroidowa – glikokortykosteroidy a cukrzyca
Glikokortykosteroidy wykorzystywane są ze względu na ich silne działanie przeciwzapalne i immunosupresyjne. Hamują procesy zapalne, a ich działanie jest wielokierunkowe. Wykorzystywane są do leczenia chorób związanych z nadmiernym pobudzeniu układu odpornościowego i z autoagresją organizmu. Niestety wykazują też silne diabetogenne działanie, najmocniejsze przy stosowaniu glikokortykosteroidów systemowych używanych ogólnie, natomiast te stosowane miejscowo są względnie bezpieczne. Mimo to należy pamiętać, że nawet leki miejscowe mają określone działanie ogólne i mogą zwiększać glikemię.
Glikokortykosteroidy powodują przede wszystkim zmniejszenie wrażliwości tkanek na insulinę, zmniejszają powinowactwo receptora insulinowego do insuliny, nasilają glukoneogenezę w wątrobie, hamują wychwyt glukozy przez mięśnie i tkankę tłuszczową oraz hamują transport glukozy w komórce.
Leki przeciwpsychotyczne (neuroleptyki) a cukrzyca
Zaobserwowano, że schizofrenicy dużo częściej chorują również na cukrzycę w porównaniu do osób zdrowych. Powodują to m.in. skutki uboczne przyjmowania neuroleptyków (zwłaszcza klozapiny i olanzapiny) stosowanych w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej. Leki te mogą zwiększać ryzyko wystąpienia hiperglikemii ze względu na ich wpływ na funkcjonowanie gospodarki węglowodanowej i lipidowej, i mogą prowadzić do rozwoju zarówno cukrzycy, jak i zespołu metabolicznego.
Leków, które mogą mieć wpływ na rozwój cukrzycy jest więcej. Należy dokładnie stosować się do zaleceń lekarskich, a w przypadku substancji zwiększających ryzyko zachorowania na cukrzycę regularnie kontrolować poziom cukru we krwi. Polecamy dobry i prosty w obsłudze evercare®genius nie tylko dla diabetyków, ale też dla osób zagrożonych rozwojem cukrzycy.
Źródła:
- Jerzy Gąsowski, Zofia Kasprzyk, Leki moczopędne (diuretyki), portal internetowy mp.pl dla pacjentów.
- Dorota Godawska, Cukrzyca posteroidowa – diagnostyka i leczenie, portal internetowy mp.pl diabetologia.
- Longina Kłosiewicz-Latoszek, Barbara Cybulska, Co wiadomo o diabetogennym działaniu statyn?, „Diabetologia Kliniczna” 2013, tom 2, 5, 178-184.
- Katarzyna Olszewska, Janusz Rybakowski, Wpływ leków neuroleptycznych na gospodarkę węglowodanową i lipidową w schizofrenii i w chorobie afektywnej, „Nowiny Lekarskie” 2007, 76, 2, 166-172.
Dołącz do facebookowej grupy zdrowych diabetyków i razem porozmawiajmy o cukrzycy ↷
KLIKNIJ
