Nefropatia Cukrzycowa – jedno z powikłań cukrzycy

Najczęściej pojawia się później niż retinopatia, bo po około 15 latach trwania choroby. Pierwszym charakterystycznym jej objawem jest obecność białka w moczu.

Choroba ta częściej atakuje osoby, u których występuje nadciśnienie tętnicze.

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) zaleca osobom chorym na cukrzycę regularne wykonywanie badań przesiewowych obejmujących. Badania te mają za zadanie pokazać czy praca naszych nerek jest na prawidłowym poziomie.

Typy badań przesiewowych

Do badań przesiewowych zaliczamy:

badanie ogólne moczu
poziom kreatyniny
ACR (wskaźnik albumina/kreatynina)
GFR (glomerular filtration rate)

Cukrzyca a zmiany w nerkach

Cukrzyca powoduje zmiany w nerkach. Do najważniejszych z nich należą:

stwardnienie tętnic i tętniczek nerkowych,
śródwłośnikowe stwardnienie kłębuszków nerkowych
(rozlane, wysiękowe, guzkowe),
martwica brodawek nerkowych (ostre zapalenie nerek związane
z mikroangiopatią)
odmiedniczkowe zapalenie nerek (ostre i przewlekłe)
ostre zwłóknienie i martwica cewek w przebiegu ketozy cukrzycowej
złogi w komórkach cewek nerkowych

Wskutek wzrostu stężenia glukagonu, hiperglikemii, hormonu wzrostu i wielu jeszcze czynników dochodzi do nadciśnienia kłębuszkowego. W wyniku tego nefrony i nerki ulegają powiększeniu. Ponadto cukrzyca doprowadza do wzrostu zawartości glikowatych białek w błonie podstawowej naczyń włosowatych kłębuszków. Jednocześnie obniża wartość proteglikanu, co powoduje zmniejszenie elektroujemności błony. W początkowym etapie trwania cukrzycy filtracja kłębuszkowa jest powiększona. W późniejszym okresie choroby widoczne jest pogrubienie błony podstawowej włośniczek kłębuszków, w moczu znajduje się białko i rozwija się mocznica. Wszystkie te objawy doprowadzają do pogorszenia zdrowia, a w konsekwencji do całkowitej niewydolności nerek.

Co powoduje nefropatie cukrzycową?

Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia nefropatii cukrzycowej.

brak aktywności fizycznej
palenie papierosów
nadwaga
choroby układu krążenia
nieprzestrzeganie diety
nadużywających soli
nefropatia występująca w rodzinie

Nefropatia i towarzyszące jej powikłania sercowo-naczyniowe nie leczone wpływają na zwiększoną umieralność na cukrzycę typu I. Mikroalbuminurii często towarzyszy zwiększone nadciśnienie tętnicze, a nie leczone prowadzi do powstania nefropatii .

Cukrzyca typu 2 jest główną przyczyną niewydolności nerek, z kolei cukrzycowa choroba nerek zwiększa ryzyko zgonu z powodu powikłań sercowo-naczyniowych.

Starając się wyeliminować czynniki sprzyjające występowaniu nefropatii oraz utrzymanie na właściwym poziomie glikemii, stężenia cholesterolu, a także ciśnienia krwi, w znaczny sposób można przyczynić się do zmniejszenia ryzyka chorób serca. Ważna jest również aktywność fizyczna.

Bibliografia:

International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas, 8th edn. Brussels, Belgium: International Diabetes Federation, 2017.
Colweel John A, 2004, Cukrzyca-nowe ujęcie diagnostyki i leczenia, (wyd. I polskie,
red. J. Tatoń, A. Czech), Urban & Partner, Wrocław.[16-48, 65-89, 215-277]
Czech Anna, 1994, Cukrzyca niezależna od insuliny (typu 2). Co to oznacza dla Ciebie, wyd. Artem, Warszawa. [11-22]