Depresja, nowotwory, otyłość, cukrzyca… Chorób, które są szczególnie popularne w naszych czasach, jest wiele, a jedną z nich bez wątpienia jest właśnie ostatnia z wymienionych. Tu jednak również można doprecyzować, o jaki jej typ chodzi, ponieważ aż 90% wszystkich osób z cukrzycą cierpi właśnie na tę typu II!
Chroń się zawczasu!
W przeciwieństwie do cukrzycy typu I, ten rodzaj choroby charakteryzuje wiele czynników zwiększających ryzyko zachorowania. Nie będzie raczej dla nikogo zaskoczeniem stwierdzenie, iż do wspomnianej choroby doprowadzić może siedzący tryb życia i zbyt mała aktywność fizyczna. Co za tym idzie – także otyłość i nadwaga sprzyjają cukrzycy. Niestety również genetyczne obciążenie zwiększa ryzyko zachorowania: cukrzyca w rodzinie i etniczna lub środowiskowa grupa narażenia potęgują prawdopodobieństwo wystąpienia przypadłości. Przebyta cukrzyca ciążowa lub urodzenie dziecka ważącego więcej niż 4 kg też sprzyjają tej chorobie, podobnie zresztą jak nadciśnienie, hiperlipidemia i choroby układu sercowo-naczyniowego.
Czynniki genetyczne oraz środowiskowe mają duży udział nie tylko w warunkowaniu ryzyka zapadnięcia na cukrzycę, ale również w jej rozwoju. Pozostałe czynniki ryzyka rozwoju najczęściej występują w postaci zespołu metabolicznego. Przyczyną samego zachorowania jest natomiast oporność na insulinę, zaburzone jej wydzielanie z trzustki, a także nieprawidłowy metabolizm węglowodanów. We wczesnej fazie choroby najczęściej produkcja insuliny jest prawidłowa, a trzustka dopiero w późniejszych jej stadiach wydziela jej niewystarczającą ilość. Po kilku lub kilkunastu latach trwania cukrzycy wydzielanie insuliny z komórek beta trzustki może ustać zupełnie.
Łatwe rozpoznanie, trudniejsze leczenie
Rozpoznanie cukrzycy typu 2 na szczęście jest łatwe i często wykrywana jest ona przypadkowo. Jej klasyczne objawy są rzadko spotykane, ale zwiększone wartości glukozy we krwi zaobserwować można:
- podczas badań kontrolnych,
- w czasie akcji medialnych, np. w diabetobusie,
- przy powikłaniach naczyniowych (wylew, zawał),
- podczas badań zdrowotnych.
Jednoznaczne rozpoznanie następuje, gdy pojawią się objawy cukrzycy, a wartości glukozy we krwi przekraczają 200 mg/dl podczas pomiaru przygodnego – o dowolnej porze dnia. Zwiększone wartości glukozy w przypadku cukrzycy typu 2 najczęściej obserwowane są po dużym posiłku albo na czczo.
Leczenie tej przypadłości podzielone jest na cztery etapy:
- monoterapia – leki doustne: przed jej rozpoczęciem zaleca się redukcję masy ciała oraz zwiększenie aktywności fizycznej przy jednoczesnym zmniejszeniu kaloryczności posiłków;
- terapia wielolekowa – zależnie od tego, jak stan pacjenta określą lekarze i pielęgniarki, można ominąć ten etap;
- terapia skojarzona – insulinoterapia prosta;
- insulinoterapia.
Przy insulinoterapii ważna jest indywidualizacja podejścia do chorego. Wahania stężenia glukozy we krwi mogą być bardzo różne w zależności od pacjenta. Dlatego tak ważne jest stałe kontrolowanie glikemii. Nowoczesne glukometry pozwalają także na wykonywanie oznaczeń innych parametrów, jak stężenie cholesterolu, hematokrytu czy ciał ketonowych. Pozwala to na dokładniejsze sprawdzenie stanu zdrowia chorego. Urządzeniami tego typu są glukometry evercare®easy oraz evercare®genius.
Bardzo istotne jest pamiętanie o tym, że osoby chore powinny podejmować aktywność fizyczną. Niestety często rodziny osób chorych wręcz je do tego zniechęcają, tymczasem nawet starsi diabetycy powinni decydować się na wysiłek fizyczny na świeżym powietrzu! Warto również mieć odpowiedni plan treningowy! Cukrzycy powinni przy tym często i regularnie spożywać posiłki, kontrolować wielkość ich porcji oraz ilość węglowodanów spożywanych w kolejnych posiłkach i całej diecie, a także ograniczyć węglowodany łatwo przyswajalne, zwłaszcza dodane cukry! Potrzebujesz diety online? Zgłoś się do Just be FIT.
Cukrzycę można rozpoznać bez poświęcania na to dużej ilości czasu i pieniędzy. Jej leczenie musi być procesem wieloczynnikowym, ale podjęcie go jak najszybciej przynosi pacjentowi korzyści w przyszłości – choćby w postaci uniknięcia groźnych powikłań. Kalkulator BMI – oblicz BMI.
Źródła:
- Diabetologia praktyczna, 2018, tom 4, nr 1 – Polskie Towarzystwo Diabetologiczne.
- umed.wroc.pl.